image Netwerken in Noord-Holland image Afscheid Stefanie

Review: The E-Myth Revisited

Soms heb je van die boeken die meteen bij je binnenkomen. Die reacties bij je teweeg brengen die een mengeling zijn van duh! nou! en wauw! Het boek The E-Myth Revisited van Michael E. Gerber is zo’n boek. Je leest dingen die je eigenlijk al wist en uitspraken die soms wrevel of zelfs boosheid opwekken, maar opeens maakt het alles zoveel duidelijker. Het maakt dat dit boek op ons must-read lijstje voor ondernemers staat.

Eerlijk gezegd had ik het boek al een paar keer langs zien komen, maar trok het mij niet echt aan. Vooral de titel zette mij op het verkeerde been: de E in het woord E-Myth deed mij vermoeden dat het over webshops of andere digitale business ging. In meeste gevallen (e-mail, e-business) staat die e toch voor elektronisch (internet). Maar in dit geval staat de E voor entrepreneurship. Gerber heeft het dus over de ondernemers mythe, zoals hij het noemt. En de definitie* die hij daarvan geeft bracht een diepe frons op mijn gezicht (niet goed voor je rimpels, Natas). Hij is overigens niet de enige die er zo over denkt: als zzp-er, zelfstandig professional of freelancer wordt je vaak niet als volwaardig ondernemer beschouwt. En hoewel ik daar in een ander blog nog wel eens flink op los wil gaan, zijn er toch dingen in zijn boek die hierin wel zoden aan de dijk zetten.

Gedateerd maar ZO inzichtelijk

Allereerst een kleine, maar essentiële kanttekening: het oorspronkelijke boek stamt uit 1970 en hoewel de huidige versie een geheel herziene versie hiervan is (vandaar de toevoeging Revisited) is deze versie (2001) ook al weer 21 jaar oud! De hele digitale revolutie is daarmee volledig aan dit boek voorbij gegaan (en dus ook de nieuwe betekenis van die toegevoegde E). Maar als je langs of door de gedateerde stukken heen leest, komt de essentie van het boek bij je binnen als een bom. Je snapt meteen waarom er wereldwijd al meer dan 2 miljoen boeken van zijn verkocht en ‘nieuwe’ ondernemers als Charlotte van ’t Woud (@celinecharlotte) en Renée Lamboo (@porterenee) er zo lovend over zijn.

Waarom de meeste kleine bedrijven niet werken…

Dat is de ondertitel van het boek, gelukkig gevolgd door de tekst : “… en wat eraan te doen”. Want Gerber weet met dit boek precies de vinger op de zere plek te leggen. Ook in ons land en in deze tijd overleven de meeste kleine bedrijven de eerste 5 jaar niet. Volgens Gerber ligt dit vooral aan de reden waarom de meeste kleine ondernemers beginnen en de aanname die daaraan te grondslag ligt. Hij noemt het de Entrepreneurial Seizure en de Fatal Assumption. De Entrepreneurial Seizure is de plotselinge ‘blikseminslag’ die de werknemer doet besluiten te gaan ondernemen: “Waarom verspil ik mijn talent aan dit bedrijf en voor deze baas. Dat kan ik toch net zo goed voor mezelf gaan doen.” Waar achteraan die fatale aanname (Fatal Assumption) volgt: als je het werk van een bedrijf begrijpt, dan begrijp je ook het bedrijf die dat werk verricht.

Gerber spreekt in zijn boek voornamelijk over de zogeheten vakbedrijven, of zoals hij het noemt ‘technical business’. De bakkers, kappers, stucadoors, meubelmakers enzovoort. In zijn voorbeelden gebruikt hij vooral deze bedrijven, maar ze zijn eenvoudig te vertalen naar wat voor soort business jij ook hebt/wilt beginnen. Gerber biedt een aantal waardevolle lessen die ik probeer hier voor jou op een rijtje te zetten. Als eerste zijn vraag die mij direct wakker schudde (les 1):

“Ben je een bedrijf begonnen, of heb je een baan voor jezelf gecreëerd?”

Denk daar maar eens goed over na. Ik kom er later op terug.

Les 2: De Ondernemer, de Manager en de Vakman

Volgens Gerber moet je als ondernemer beschikken over 3 persoonlijkheden:

  1. De Ondernemer; de Visionair en de dromer. Die elke kans ziet en grijpt. Die altijd vooruit kijkt en verandering zoekt. Maar hoe verder zij vooruit rent, des te verder ze van de dagelijkse business verwijderd raakt.
  2. De Manager; de pragmatist, de planner, de organisator. Zij zorgt dat alles loopt, dat er voldoende kantoorartikelen zijn, dat alles netjes opgeruimd is. Zij zorgt dat alles geregeld is zodat de Vakman haar werk kan doen, maar ze kan enorm verliezen in randzaken en mist de vooruitziende blik.
  3. De Vakman; de uitvoerder, de arbeider, de doener, de techneut. Dol op haar werk en trots op haar vakmanschap. Gaat helemaal op in haar werk en is het meest gelukkig als ze gewoon haar ding kan doen. Om er vervolgens achter te komen dat er opeens niet voldoende grondstoffen zijn om haar werk te doen of dat ze geen rekening heeft gehouden met drukke/stille periodes.

De kunst als (kleine) ondernemer is dat je precies weet wanneer je welke persoonlijkheid naar boven moet halen. Want met slechts 1 van die 3 persoonlijkheden redt je het niet. Ze hebben elkaar nodig.

“…your business is nothing more than a distinct reflection of who you are. … So if your business is to change –as it must continuously to thrive- you must change first. If you are unwilling to change, your business will never be capable of giving what you want.”

(vertaling: … jouw bedrijf is niets meer dan een reflectie van wie jij bent… Dus als jouw bedrijf moet veranderen –wat zij constant moet doen om te blijven floreren- dan moet jij eerst veranderen. Als jij zelf niet wilt veranderen, dan kan je bedrijf nooit dat verschaffen wat jij wilt)

Les 3: Turn-Key

De oplossing ofwel de formule voor een succesvol klein bedrijf, ligt in wat Gerber de Turn-Key Revolution noemt. Vrij vertaald naar een kant-en-klaar businessplan of –formule. Hij refereert ermee aan de ‘revolutie’ die in de 70-er jaren volop gaande was: de franchise-formule. Natuurlijk bedoelt hij er niet mee dat jij vooral jouw bedrijf moet gaan franchisen, maar meer dat je je bedrijf opzet als een franchise formule.

HUH? Ja inderdaad. Maar ik zal het wat meer toelichten. Het wordt vooral duidelijk als je van eenmanszaak zo groeit dat je hulp in gaat roepen. Of dat nu via personeel of freelancers (bijv. een VA) gaat. Opeens realiseer je je dat al die werkzaamheden die zo vanzelfsprekend door jezelf werden uitgevoerd, nu door iemand anders moeten worden gedaan. En hoe leg je dat uit?! (Precies op dat punt zaten wij vorig jaar ook bij Zij Onderneemt)

Door je bedrijf als een franchise-formule in te richten, compleet met duidelijke handleidingen voor elke taak of functie, krijg je meer inzicht in je bedrijf en de werkzaamheden én is alles makkelijker over te dragen of uit te besteden. Want dat is precies de formule waar een franchise succesvol in kan zijn. Kijk maar naar McDonald’s (en kijk dan vooral naar de film The Founder met Michael Keaton! – Netflix).

Door op het systeem te vertrouwen, is je bedrijf niet afhankelijk van de mensen die het werk verrichten. “Trust the Process”, zegt ook Marcus Lemonis altijd, ondernemer/investeerder die kleine bedrijven redt in zijn serie The Profit (CNBC en RTL-Z).

Les 4: Organogram

Het advies wat Gerber met zijn boek geeft is om altijd een organogram te maken voor je bedrijf. Hoe groot of klein het ook is, of je nu alleen werkt of (al) personeel hebt. Investeer alle, maar dan ook echt álle, taken die in je bedrijf moeten worden uitgevoerd. Niet alleen die voor je klant, maar ook de administratieve taken, marketing, mails beantwoorden, schoonmaak van het kantoor, inkopen, strategie, plannen maken, enzovoort. Verdeel al die taken over functies en afdelingen en teken hier een organogram van. Alsof je overal personeel voor zou hebben. Schrijf vervolgens voor elke functie een handleiding. Wat zijn de taken en verantwoordelijkheden, hoe moeten die worden uitgevoerd, wat heeft ze nodig en aan wie (welke functie) legt ze verantwoording af. Het maakt niet uit of je nu (nog) al die taken zelf uitvoert – je kunt dan gewoon bij elke functie in het organogram je eigen naam invullen. Maar als je zover bent dat je werk uit handen wil geven, omdat je groeit, dan is dat een stuk makkelijker.

Heb je een bedrijf of werk je voor jezelf?

Zoals ik eerder in dit artikel al schreef, stelt Gerber in zijn boek een belangrijke en zeer inzichtelijke vraag: Heb je een bedrijf of heb je een baan voor jezelf gecreëerd?

Want hij daar heeft toch wel een punt. Er is gewoon een groep ondernemers die een bedrijf starten vanuit het idee dat ze hetzelfde werk blijven doen als voorheen voor een baas. Ook al wijst Gerber dit als probleem aan waardoor kleine bedrijven niet groeien of zelfs overleven, ben ik het daar toch niet helemaal mee eens. Je zou de tweede optie meer een freelancer kunnen noemen, maar naar mijn mening ben je dan niet minder ondernemend (hooguit anders). Het is vooral dat je voor jezelf goed over deze vraag moet nadenken en een keuze moet maken. Want als je die keuze hebt gemaakt, weet je beter hoe je die 3 rollen, zoals genoemd in les 2, moet inzetten en afwisselen. Zelfs als je als freelancer wilt groeien, kun je alsnog besluiten om rol 1 en/of 2 uit te besteden.

Groeien is een eigen keuze en interpretatie

Het boek gaat overigens nog steeds uit van de ongeschreven, maar alom heersende, regel dat je als bedrijf móet groeien. En met groei wordt dan omzet en vaak ook personeel bedoeld. Maar groei is een keuze, een heel persoonlijke keuze. Als je helemaal tevreden bent met het werk en de omzet die je hebt, je bedrijf draaiende kunt houden, de benodigde kosten kunt voldoen… waarom zou je dan meer willen? Groei kun je ook op een andere manier interpreteren: persoonlijke ontwikkeling, iets teweeg brengen in de maatschappij of bij andere mensen. Het is jouw bedrijf, jouw keuze.

Waarom is dit boek The E-Myth Revisited volgens ons dan toch een must-read? Net als we over veel andere boeken en methodes zeggen: Lees het, Doorgrond het, Leer ervan en Pas het op je eigen wijze toe.

 

* E-Myth – 1. the entrepreneurial myth: the myth that most people who start small business are entrepeneurs 2. the fatal assumption that an individual who understands the technical work of a business can succesfully run a business that does that technical work

 (vertaling: 1. de ondernemers mythe: de mythe dat de meeste mensen die een klein bedrijf beginnen ondernemers zijn 2. de fatale bewering dat een persoon die weet hoe hij/zij bepaalde werkzaamheden moet verrichten ook succesvol een bedrijf kan uitvoeren die dergelijke werkzaamheden verricht)

 

N.B. Wij hebben de Engelstalige versie gelezen, maar er is inmiddels ook een Nederlandse versie beschikbaar. In dit artikel gebruiken we affiliate linkjes, dat betekent dat wij een kleine bijdrage verdienen als jij het boek via deze link koopt.

Leave a Reply

Your email address will not be published.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.